LOUVRE – BẢO TÀNG DANH GIÁ NHẤT HÀNH TINH

III- LOUVRE – BẢO TÀNG DANH GIÁ NHẤT HÀNH TINH

Bút kí của TNT

Có lẽ không một du khách nào đến Paris mà lại không thăm bào tàng danh tiếng Louvre. Đây là một quần thể trong tổ hợp chuỗi danh lam thắng cảnh ở trung tâm thành phố, như tháp Eiffel, sông Sein, quảng trường Concorde, khải hoàn môn Carrousel, nhà thờ Đức Bà…Vì thời gian ở Paris có hạn và lịch trình sít sao, nên hướng dẫn viên đưa chúng tôi đến sớm để làm các thủ tục cần thiết vào thăm. Dù cố gắng đến mấy và đi vào ngày làm việc, ít khách thăm quan, nhưng chúng tôi cũng phải xếp hàng chờ mất vài chục phút mới tới được cửa vào. Khi vào trong, theo hướng dẫn viên dẽ phải lên tầng I. Trước khi vào gian trong thăm quan du khách gặp một Kim tự tháp nghệ thuật lộn ngược bằng pha lê trong suốt. Mọi người thi nhau chụp cho mình tấm hình kỉ niệm tại bảo tàng danh giá này. Louvre là một bảo tàng quốc gia về nghệ thuật và lịch sử của cộng hòa Pháp.

 Lần theo các mô phỏng và di tích lịch sử còn sót lại, hướng dẫn viên du lịch giới thiệu quá trình hình thành và phát triển của lâu đài Louvre. Bảo tàng này trước kia là một pháo đài, được nhà Vua Philip tiến hành xây dựng vào năm 1190. Sau đó gần 2 thế kỷ nó đã trở thành Cung điện hoàng gia và ngày càng được củng cố phát triển qua nhiều thời đại. Từ năm 1672 chính quyền Pháp chuyển về lâu đài Versaill, bảo tàng Louvre càng được quan tâm và bổ sung thêm nhiều hiện vật có giá trị. Thời kỳ cách mạng Pháp, cung điện trở thành bảo tàng và mở cửa vào ngày 10 tháng 08 năm 1793. Những hiện vật ban đầu của bảo tàng Louvre chủ yếu là bộ sưu tập của Hoàng gia và những sản phẩm của giáo hội bị tịch thu trong thời kỳ cách mạng. Dưới thời Đệ nhất Đế chế, nhờ tài chỉ huy quân sự đi chinh phạt của Napoleon, nhiều tác phẩm nghệ thuật và hiện vật có giá trị được đưa về đây. Nhưng, sau sự thất bại  của quân đội Pháp trong trận Waterloo, phần lớn các hiện vật trở lại quốc gia chủ nhân của chúng. Về sau bộ sưu tập liên tục được bổ sung của nhiều tổ chức và cá nhân. Càng ngày bảo tàng càng được mở rộng và nâng cấp cả về nội dung và hình thức.  Ngày nay Louvre không chỉ là bảo tàng của Cộng hòa Pháp mà có thể coi là bảo tàng nghệ thuật của thế giới. Nơi trưng bày các hiện vật của nền văn minh cổ đại, nghệ thuật châu Âu, nghệ thuật các nước theo đạo Hồi từ thế kỷ 13 đến giữa thế kỷ 19. Bộ sưu tập của bảo tàng Louvre gồm hơn 380.000 hiện vật, nhưng chỉ có khoảng 35.000 hiện vật được trưng bày thường xuyên. Toàn bộ Louvre rộng 210.000 m², trong đó 60.600 m² dành cho trưng bày. Được chia thành 8 khu như phương đông cổ đại, Ai Cập cổ đại, Hy Lạp, La Mã và Etruria cổ đại, nghệ thuật Hồi giáo, hội họa, điêu khắc, nghệ thuật họa hình và nghệ thuật trang trí. Theo chính sách sắp xếp, tổ chức của hệ thống bảo tàng quốc gia Pháp, nhiều bộ sưu tập giá trị từng ở Louvre đã được chuyển đến các bảo tàng khác. Vì thành phố Paris hiện sở hữu một hệ thống gồm hơn 136 bảo tàng, trong đó có 14 bảo tàng thuộc hiệp hội bảo tàng quốc gia và 14 bảo tàng do chính quyền thành phố quản lý.

Hướng dẫn viên du lịch đưa tiếp chúng tôi vào các phòng bên trong và giới thiệu tiếp. Hiện tại, những hiện vật của Louvre bao gồm các tác phẩm nghệ thuật phương Tây từ trung cổ cho tới năm 1848, các nền văn minh cổ và nghệ thuật Hồi giáo. Ngoài 8 bộ sưu tập chính, Louvre còn một khu trưng bày lịch sử của chính cung điện. Một bộ sưu tập nghệ thuật châu Á, Phi, Mỹ và châu Đại Dương gồm 100.000 hiện vật khu vực trưng bày phương Đông cổ đại, dành cho nền văn minh cổ của các nước trung cận đông từ 8000 năm trước công nguyên cho tới kỷ nguyên Hồi giáo. 50.000 hiện vật khu vực trưng bày Ai Cập cổ đại giới thiệu chứng tích về các nền văn minh nối tiếp ở hai bờ sông Nin, từ tiền sử cho tới thời kỳ Cơ Đốc giáo. 45.000 hiện vật khu vực trưng bày Hy Lạp, La Mã cổ đại dành cho các tác phẩm của ba nền văn minh Hy Lạp, La Mã và Etruria. Các hiện vật trải dài từ Hy Lạp, Italia và khu vực Địa Trung Hải với niên đại từ thời kỳ đồ đá mới cho đến thế kỷ thứ tư. 10.000 hiện vật khu vực trưng bày nghệ thuật đạo Hồi bao gồm các hiện vật lấy cảm hứng từ Hồi giáo, trải dài 1300 năm lịch sử, trên cả ba châu lục. 11.900 hiện vật khu vực trưng bày Hội họa giới thiệu tất cả các trường phái phương Tây từ thế kỷ 13 cho tới năm 1848. 6.550 hiện vật khu vực trưng bày điêu khắc dành cho các tác phẩm điêu khắc Trung Cổ, Phục Hưng và hiện đại. 137.479 hiện vật khu vực trưng bày nghệ thuật họa hình gồm những tác phẩm vẽ trên giấy, tranh phấn màu, tiểu họa, những bản in khắc, in thạch bản... và cả các bản viết tay, các tác phẩm chất liệu gỗ, da... 20.704 hiện vật khu vực trưng bày nghệ thuật trang trí gồm các đồ vật từ Trung cổ cho tới nửa đầu thế kỷ 19. Bộ sưu tập gồm các hiện vật đa dạng: đồ trang sức, thảm, đồng hồ... với các chất liệu đồng.

Khi bước lên cầu thang vào gian trưng bày các tác phảm nghệ thuật. Trong 380.000 hiện vật đó có rất nhiều tác phẩm vô giá như Tượng thần vệ nữ, của Alexandros xứ Antioch, bức tượng Hy Lạp cổ đại với cao 2.03m có từ năm 130 trước công nguyên. Người ta vẫn để ở bảo tàng từ cuối thế kỉ 19 bức tượng bị mất hai tay và phần đế. Mặc dù một phần của cánh tay với quả táo đã được tìm thấy gần bức tượng bị chôn lấp và được cho là cánh tay nguyên bản. Sau khi bức tượng được tìm thấy, nhiều người đã tìm cách khôi phục dáng bộ nguyên thuỷ, dù vậy vẫn chưa mang lại thành công. Rồi Tượng thần chiến thắng Samothrace, bức tượng Hy Lạp cổ được khắc bằng cẩm thạch có từ năm 220 trước công nguyên. Bức tranh sơn dầu nổi tiếng Mona Lisa của Italia có từ năm 1503 – 1505. Bức tranh Nữ thần tự do dẫn dắt nhân dân, một tác phẩm hội họa thuộc trường phái lãng mạn Eugene Delacoroix về cuộc cách mạng tháng Bảy năm 1830 tại Paris. Cùng các hiện vật giá trị về những nền văn minh cổ như phiến đá ghi Bộ luật Hammurabi, văn bản luật cổ nhất còn được bảo tồn tốt, được tạo ra vào khoảng thập niên 1760 TCN ở Babylon cổ đại. Tấm bia Mesha từ thế kỷ 9 trước Công nguyên của Ai Cập cổ đại...

Năm 2008, Louvre đón 8,5 triệu lượt khách, giữ vị trí địa điểm thu phí được đến thăm nhiều nhất Paris, đồng thời cũng là bảo tàng nổi tiếng, thu hút nhất trên thế giới. Vì thời gian có hạn chúng tôi chỉ “cưỡi ngựa xem hoa” mất gần một ngày trời, mà cũng chỉ thăm được một số những tác phẩm chính thôi. Tôi thì mải quay camera để lúc về có thời gian xem lại. Còn nếu xem tỷ mỉ hết bảo tàng có lẽ phải mất hàng chục ngày mới kĩ càng được. Tất cả sản phẩm nghệ thuật từ đồ trang sức nhỏ bé đến các cột đá, mộ đá nặng hàng tấn đều được thu lượm từ khắp nơi trên thế giới và được trân trọng bảo quản giữ gìn. Trong tôi chợt có khái niệm rằng, may mắn cho các hiện vật từ khắp nơi chuyển về đây được bảo tồn gìn giữ và thực sự mới phát huy được giá trị đích thực của chúng.

Khi đã vào trong bảo tàng tôi cứ ngỡ lạc vào một cung điện nguy nga của một thế giới khác. Cái gì cũng quý, cái gì cũng hay và người đến thăm quan đủ các màu da, đủ các ngôn ngữ. Nhưng tất cả đều thán phục nước Pháp, thán phục con người Paris đã gìn giữ bảo quản và lưu giữ những tác phẩm nghệ thuật có một không hai trên trái đất này. Bước khỏi tòa nhà chính của bảo tàng theo hướng dẫn viên du lịch để ra xe nhưng chúng tôi cũng bị lạc lối vì choáng ngợp bởi Louvre. Ước gì một ngày nào đó Việt Nam cũng có được một bảo tàng với quy mô hoàng tráng gần như vậy.

Paris mùa thu 2009

TNT