“TỨ VẬT” Ở HUYỆN AN LÃO – HẢI PHÒNG

                     “TỨ VẬT” Ở HUYỆN AN LÃO – HẢI PHÒNG

.

       Trong thời gian tìm hiểu về mảnh đất An Lão, phủ Kinh Môn, trấn Hải Dương, rồi từ năm 1837 huyện An Lão thuộc phủ Kiến Thụy, tỉnh Hải Dương. Từ năm 1887 huyện An Lão thuộc tỉnh Hải Phòng, rồi từ năm 1898 huyện này thuộc tỉnh Phù Liễn, từ 1906 tỉnh Phù Liễn đổi thành tỉnh Kiến An, từ cuối 1962 thì tỉnh Kiến An và thành phố Hải Phòng hợp nhất, nay là huyện An Lão và quận Kiến An, thành phố Hải Phòng. Theo trang 145 sách “Đồng Khánh địa dư chí”, thì “huyện này trước đây thuộc phủ Kinh Môn, dân có tiếng là hung hãn. Ngày nay dân hai xã Sái Nghi (tổng Biều Đa) và Áng Sơn tổng Đại Hoàng) cũng vẫn còn như thế. Ngoài ra thì nơi khác như An Luận (tổng An Luận), Trung Thanh Lang (tổng Đại Phương Lang) nhiều người gian xảo”.

       Chúng tôi tìm thấy khá nhiều điều thú vị. Đặc biệt, biết được “tứ vật” (4 điều không nên) và một số câu ca phản ánh về tính cách cộng đồng dân cư của một số địa phương trong vùng là:

       1- Vật giao An Luận hữu (勿交安論友), không nên giao tiếp với dân xã (làng) An

Luận (tên Nôm là Ruồn), tổng An Luận, vì thường lý sự, hai mặt. Địa danh này nay thuộc thị trấn An Lão.

       2- Vật thú Phù Lưu thê (勿娶芙留妻), không nên lấy vợ ở xã (làng) Phù Lưu, tổng

Phù Lưu, vì phần lớn con gái làng này làm nghề buôn bán đồng nát chè chai, thường trăng hoa và nhà gái thách cưới cao. Địa danh này nay thuộc phường Tràng Minh, quận Kiến An.

       3- Vật kích Sái Nghi đề (勿撃洒沂啼) không nên gây sự với dân xã (làng) Sái Nghi,

tổng Biều Đa, vì phần lớn tính cách thôn dân nơi đây có tiếng hơi bị hung hãn. Địa danh này nay thuộc xã Mỹ Đức, huyện An Lão.

       4- Vật ẩm Hạ Câu tửu (勿飲下駒酒), không nên uống rượu của xã (làng) Hạ

Câu, tổng Đâu Kiên, huyện Kim Thành vì chất lượng hơi bị kém, thường bị pha thêm lấy số lượng. Khi tỉnh Hải Phòng được thành lập (11/09/1887) thì tổng Đâu Kiên được cắt về huyện An Lão. Địa danh này nay thuộc xã Quốc Tuấn, huyện An Lão.

.

                      NGỌC TÔ (Sưu tầm)