/Cỏn con một sợi lông mày. Mà đem cột trái đất này vào anh/ Thơ Trần Mạnh Hảo

VIDEO

HỖ TRỢ

QUẢNG CÁO

LỊCH

LIÊN KẾT

văn xuôi

Búp bê không biết khóc

Trên tay anh, con búp bê vẫn nở nụ cười thanh thản, tươi rói như không hề có chuyện gì xảy ra. Cũng phải thôi, búp bê có bao giờ biết khóc…

Búp bê không biết khóc


Nắng vừa đổ lửa xuống sườn non, nóng tựa có người cầm đèn khò gí vào cổ áo, thoáng chốc đã vần vũ mây đen, mưa như roi quất ngang lưng, bỏng rát. Kệ. Kiên vẫn lầm lũi bước. Đây là lần thứ ba Tuyết bỏ trốn. Hai lần trước, chỉ dăm phút đã lần ra, tóm sống. Nhưng lần này cứ như thị có tài độn thổ hoặc là mọc cánh bay lên trời vậy…

Mẹ kiếp, anh văng tục. Mưa gió sầm sập, lũ rừng kiểu gì cũng về. Con đàn bà dù giang hồ tứ chiếng đi chăng nữa thì vẫn chỉ là loại chân yếu tay mềm. Lũ nó không xơi tái mới lạ. Anh chuyển từ giận sang lo. Lo thắt ruột. Lũ quét là hiểm họa bất thường nhất ở vùng này. Nước vừa lấp xấp cổ chân, chưa kịp quay người đã ngang bụng rồi ngang ngực, ngang cổ. Những tảng đá to bằng con trâu còn trôi xồng xộc huống hồ thân người mong manh, nhỏ bé. Dăm ba ngày nữa, có khi nằm vắt vẻo ở một ngọn cây hoặc bị vùi trong một đống bùn rác nào đó.

Tất nhiên chỉ còn xác, phần hồn thì chầu hà bá, không phải bàn cãi. Quan sát một lúc, Kiên quyết định trèo lên ngọn cây lim cổ thụ để nhìn cho rõ hơn. Trước mắt anh, bốn phía mưa giăng mịt mù. Đâu đó, bóng tối bắt đầu lan ra. Ở rừng, những ngày mưa, trời thường tối rất nhanh…

Gần mười lăm năm làm quản giáo, Kiên chưa gặp trường hợp phạm nhân nào oái oăm như thị.

Họ tên: Phạm Minh Tuyết. Tội danh: Buôn bán ma túy. Mức án: 36 tháng tù giam. Giữa hàng ngàn phạm nhân với cùng từng ấy hoàn cảnh phạm tội và mức án khác nhau, Tuyết cũng chỉ là một kẻ bình thường như rất nhiều kẻ khác. Chỉ có một điều khá đặc biệt: Thị yêu búp bê. Đi đâu cũng kè kè búp bê. Ăn, ngủ, lao động, ra sân chơi, đều có búp bê đi cùng. Như hình với bóng.

Hồi thị mới vào trại, anh em quản giáo thấy lạ, sợ có điều gì bất thường, đã định tịch thu. Cho lành. Nhưng Kiên có ý kiến khác. Những kẻ phạm tội như Tuyết, có thâm niên gần chục năm nghiện ma túy, tâm hồn lẫn thể xác lẽ ra đã khô khan, cằn cỗi. Thế mà thị lại yêu búp bê. Tình yêu ấy như một thứ cây non nhú lên trên sa mạc bỏng rát. Anh hy vọng, đấy là nơi bấu víu, giúp nẩy lại mầm thiện trong con người thị, để thị trở về con đường hoàn lương, làm một người bình thường trong xã hội.

Nghe Kiên thuyết phục, đồng chí Giám thị trại giam đồng ý để Tuyết giữ con búp bê. Vả lại, búp bê cũng chỉ là một thứ đồ chơi vô hại, không ảnh hưởng đến ai, mà cũng chẳng thể là nhân tố gây mất an ninh trật tự.

Với sự nhạy cảm của một người làm công tác quản giáo lâu năm, Kiên lờ mờ nhận thấy con búp bê ấy với Tuyết không chỉ đơn thuần là thứ đồ chơi. Nhưng anh không phải tuýp người tò mò nên cũng chẳng hỏi thị đầu cua tai nheo cái sở thích có phần khác lạ trong trại cải tạo ấy. Vả lại, vì là đàn ông, vốn từ nhỏ chỉ thích những thứ mạnh mẽ, nam tính nên Kiên chưa bao giờ để ý xem con búp bê ấy của Tuyết mặt ngang mũi dọc ra sao. Dù gì thì nó cũng chỉ là một con búp bê…

Kiên không ngờ, thứ đồ chơi ấy lại gây bão, không chỉ với Tuyết. Nhưng đấy là chuyện về sau. Còn trước mắt anh vào lúc này, mưa gió vẫn ngập trời, màn đêm trùm xuống đen kịt. Người đàn bà bỏ trốn vẫn bóng chim tăm cá. Tất nhiên, kèm theo cả con búp bê bất ly thân của thị…

*

Biển động. Gió quất.

Hai người đàn bà đứng bên bờ cát. Mong manh. Đại dương dậy sóng như muốn nuốt chửng lấy giọng nói yếu ớt, van lơn của cô gái trẻ:

 - Cháu cắn rơm cắn cỏ lạy bác…bác cho cháu gặp nó một lần…chỉ cần nhìn nó một lần, rồi có chết cháu cũng cam lòng.

Người đàn bà đối diện, đáng tuổi mẹ, ánh mắt lạnh lẽo nhìn lướt qua cô từ đầu đến chân, khuôn mặt không hề biến sắc:

- Không gặp gỡ gì hết. Cô đã nhận tiền. Tôi nhận chăm sóc con cô. Giao kèo là thế. Chấm hết.

Cô gái quỳ xuống bờ cát. Những đợt sóng dào lên, trắng xóa, phủ lên đôi bàn chân xanh xao, yếu ớt…

- Một kẻ nghiện ma túy, không nhà không cửa như cô thì lấy gì nuôi con. Con cô cũng là cháu tôi. Máu mủ nhà tôi thì tôi xót. Tất nhiên tôi sẽ chăm sóc nó tử tế. Thôi, cô về đi, đừng bao giờ gặp tôi nữa. Một người mẹ nghiện ma túy… không bao giờ nên làm một người mẹ khi đã mắc nghiện ma túy…

Minh họa: Phạm Minh Hải.

Không nên làm một người mẹ khi đã dính vào ma túy. Đến đứa trẻ cũng biết điều đó. Nhưng đấy là khi người ta tỉnh táo. Là khi chưa bị nàng tiên nâu thít chặt lấy yết hầu, xâm nhập, nhuộm đen từng tế bào. Ma túy sai khiến tất cả. Kể cả mối quan hệ giữa cô và gã. Cái thứ tình cảm tưởng chừng như thiêng liêng nhất, cao cả nhất, tinh túy nhất của con người thì cũng là do ma túy sai khiến. Không phải tình yêu. Đó chỉ là thứ quan hệ thiên về phần con khi đã phê thuốc. Nhưng thây kệ nguyên nhân, khởi thủy là gì. Kết quả vẫn như nhau, cùng tính chất.

Đứa trẻ đã có mặt trên đời, ở một chốn mà lẽ ra nó không nên có mặt. Hai tháng trước khi nó cất tiếng khóc đầu tiên thì bố nó sốc thuốc. Chết. Mẹ nó lúc ấy cũng đang bận bịu phê thuốc ở một xó xỉnh bẩn thỉu nào đấy. Chẳng bận tâm tác giả cái sinh linh đang thành hình trong bụng mình đã chầu âm phủ. Mà có bận tâm thì cũng chẳng được cơm cháo gì. Chỉ là một lần thỏa mãn xác thịt. Thế thôi. Không hơn không kém. Nhưng cái thai trong bụng thì không đơn giản như thế được. Nó lớn lên từng khắc, từng giờ. Đúng ngày đúng tháng nó sẽ có mặt.

Mẹ nó, xen giữa những cơn vật vã phê ma túy triền miên, có lúc thoáng nghĩ đến giọt máu đang mang trong mình. Cách giải quyết cũng vô cùng đơn giản. Một bọc tã, có thời gian thì viết mảnh giấy nhắn đôi lời, không thì thôi, rồi đặt trước cổng chùa. Thiên hạ đầy kẻ lầm lỡ vẫn chọn cách giải quyết ấy. Nghiện ma túy có thâm niên, thân còn chẳng lo nổi nữa là đèo bòng thêm đứa nhỏ. Như thế tốt cho cả mẹ và con. Thị nghĩ thế và định làm thế thật.

Nhưng cuộc đời vốn khéo tạo những khúc ngoặt đầy bất ngờ. Bà ta xuất hiện. Không phải ai xa lạ mà chính là mẹ đẻ của cái gã đã làm thị bụng mang dạ chửa. Cuộc nói chuyện không dài không ngắn đủ thông tin để cả hai hiểu mình cần làm gì. Đại loại, tôi cho cô một ít tiền, giúp cô sinh đẻ mẹ tròn con vuông, tôi sẽ nhận đứa bé làm con nuôi, cô vĩnh viễn từ bỏ quyền làm mẹ, tất lẽ dĩ ngẫu là phải giấy tờ hẳn hoi, chứ cái thứ nghiện ngập như cô là dễ lật lọng lắm.

Một cái gật đầu, ngay lập tức.

Cả hai đều mừng như bắt được vàng.

Thị rũ bỏ được cục nợ. Lại được thêm một mớ tiền nướng vào những cuộc ăn chơi thâu đêm suốt sáng. Còn người đàn bà kia, tưởng như đã tuyệt nòi giống bởi cậu quý tử độc nhất chết vì sốc ma túy, nay bỗng dưng được trời thương. Cả gia đình bà mừng phát rồ phát dại khi bác sỹ thông báo kết quả siêu âm là một bé trai. Một cái kết có hậu tưởng như chỉ có trong cổ tích…

Nhưng cổ tích không dành cho tất cả mọi người. Nhất là người lớn.

Sau kỳ mãn nguyệt khai hoa, thị thấy mình đổi khác. Hóa ra con người thị không chỉ là cái xác không hồn trôi triền miên theo ảo giác của nàng tiên nâu. Thị biết nhớ. Kỳ diệu thay những biến đổi của tạo hóa. Thị nhớ con. Nhớ đến phát cuồng. Đêm nào thị cũng lang thang như một bóng ma trước cổng nhà người đàn bà kia. Hai bầu vú thị căng mọng sữa. Đau đến phát khóc. Thị liều lĩnh bấm chuông. Khuôn mặt lạnh băng quen thuộc xuất hiện. Cháu chỉ cần cho con bú rồi đi ngay, không làm phiền cô.

Cháu tôi chẳng cần cái thứ sữa sặc mùi ma túy ấy. Cô còn lảng vảng ở đây, tôi gọi công an. Cánh cửa đóng sập. Tiếng trẻ khóc ré lên từ căn gác sang trọng. Mặt đất dưới chân thị như sụp xuống. Bóng đêm thăm thẳm trùm xuống người mẹ trẻ tội nghiệp. Thị gào lên, hóa điên, hóa dại…

Bà mẹ trẻ nghiện ngập ấy, người kể câu chuyện này chưa cần nói ra, hẳn độc giả cũng đoán ra chính là Phạm Minh Tuyết - nữ phạm nhân luôn tạo nên sự "khác biệt" với thế giới xung quanh bằng thú chơi búp bê của mình…

  *

Tóc vàng, da trắng, môi hồng, mắt xanh, váy hoa rực rỡ - con búp bê ấy bình thường như rất nhiều búp bê khác người ta vẫn bán ở cửa hàng đồ chơi.

Như một sự sắp đặt đầy tréo ngoe của tạo hóa, chẳng ai ngờ nó liên quan đến cuộc đời của cả hai con người xuất hiện trong câu chuyện này là quản giáo Vũ Mạnh Kiên và nữ phạm nhân Minh Tuyết.

Lần đầu tiên thấy thứ đồ chơi ấy trong tay thị, Kiên đã giật mình thảng thốt. Nhưng rồi anh tự trấn an là trên thế giới này người ta có thể sản xuất hàng triệu con búp bê giống nhau. Không thể nào con búp bê anh đang nghĩ đến với con búp bê trong tay Tuyết là một.

Búp bê - một kỷ vật gắn liền với nỗi đau mất mát không thể nào nguôi quên của cuộc đời Kiên…

Ba mươi tư tuổi, Kiên mới kết hôn. So với bạn bè, anh lấy vợ muộn. Tất cả cũng do hoàn cảnh. Làm quản giáo trại giam, anh đi biền biệt, có khi cả năm chỉ tranh thủ về nhà vài ba ngày, còn nữa thì ở trong trại. Đồng đội của anh vẫn đùa tù còn có ngày hết hạn, mình theo nghề này, may ra đến lúc về hưu mới…thoát. Nói vậy thôi nhưng chưa ai có ý định nghỉ việc. Đã mang lấy nghiệp vào thân, dễ gì bỏ. Vảâ lại, công việc nào cũng có niềm vui riêng của nó… Kiên là người yêu công việc của mình.

Vợ có thai hơn bốn tháng, Kiên mới về thăm. Lần nghỉ phép đầu tiên của anh sau gần mười lăm năm công tác. Anh không ngờ, đó là một kỳ nghỉ đầy bi kịch…

Gần hết phép, Hiên - vợ anh bảo:

-  Anh đưa em đi mua quà cho con gái nhé. Biết đâu lúc em sinh nó, anh lại không về kịp. Có món quà, coi như con gái vẫn có bố ở bên cạnh.

Món quà ấy là một con búp bê. Ở cửa hàng bán đồ chơi ra, Hiên tần ngần bảo chồng anh về trước, em qua bệnh viện thăm chị bạn mổ đẻ. Chỗ sinh đẻ, đàn ông đến không tiện. Kiên nghe lời vợ…

Và đó là lần cuối cùng hai vợ chồng được thấy mặt nhau.

Một vụ giật túi xách trên đường. Hiên bị ngã. Mẹ con cô ra đi vĩnh viễn. Thủ phạm trốn thoát…

Nỗi đau quá lớn khiến Kiên quên mất đã từng có một con búp bê - "nhân chứng" cho lần đoàn tụ cuối cùng của gia đình anh.

Cho đến ngày anh nhìn thấy con búp bê trong tay Tuyết.

"Tại sao cô lại nghiện búp bê đến thế?" Thưa cán bộ, đó không phải là búp bê". Thế cái thứ đồ chơi cô kè kè hai bốn trên hai bốn là gì vậy? "Là con em đấy ạ". "Con?" - Anh sững sờ nhìn thị như vừa thấy sinh vật ngoài hành tinh. Cũng là một chiều mưa tầm tã, câu chuyện của thị làm anh buồn thắt lòng. Về những ngày lầm lỡ, những cơn vật thuốc triền miên, cả đứa con bị cách ly và nỗi nhớ giằng xé tâm can thị hằng đêm. Con búp bê, trong sâu thẳm trái tim thị, là sự hiện diện của đứa con mà thị chưa từng được gặp lại lần nào. Thị yêu nó, như yêu chính giọt máu mình rứt ruột đẻ ra… Em còn có một đứa con trên đời để hy vọng. Em sẽ cố cải tạo tốt để sớm được trở về gặp lại nó…

Anh thầm cảm ơn Tuyết vì đã cởi mở những chi tiết đầy uẩn khúc về cuộc đời thị cho anh nghe. Làm quản giáo, điều quan trọng nhất vẫn là phải hiểu được những gì sâu thẳm nhất trong con người của từng phạm nhân để giúp họ sớm trở về con đường hoàn lương…

Nhưng phần cuối câu chuyện, sau này anh hàng trăm hàng ngàn lần vò đầu bứt tóc, với nỗi ân hận lớn như núi rằng anh thà không nghe, không biết đến thì hay hơn biết mấy…

"Cô lấy đâu ra con búp bê này?". "Dạ…em cướp. Của một phụ nữ… Chị ta bị em giật túi xách…Trong túi chả có gì nhiều, mấy chục ngàn tiền lẻ và một con búp bê. Chị ta ngã ra đường…còn bọn em chạy thoát…". "Vụ cướp ấy diễn ra ở đâu? Bao giờ…". "Dạ… cách đây hơn hai năm, ở ngã tư Bình Yên…".

Ngã tư Bình Yên - Kiên chỉ nghe được có thế. Một cú đánh vô hình khiến anh ngã  vật ra. Tai ù đi. Trời đất tối sầm lại. Trong cuộc đời, chưa bao giờ anh đối mặt với sự thật phũ phàng đến thế… Phạm Minh Tuyết, kẻ lâu nay vẫn hiển hiện trước mặt Kiên mỗi ngày lại là thủ phạm giấu mặt gây ra cái chết oan nghiệt của vợ con anh. Một cuộc gặp gỡ như là nghiệp chướng. Sau những nỗi đau từng phải trải qua, có vẻ như ông trời đang đối xử vô cùng bất công với anh…

*

…Những cơn mưa vẫn tiếp tục dai dẳng. Lần này không phải lũ quét. Nước lên chậm, nhưng nhiều. Đến sáng, cả vùng thượng lưu sông Ngàn trắng xóa lũ. Mặt Kiên bợt bạt vì lạnh. Cả đêm qua, anh không hề chợp mắt. Cùng với đồng đội, anh lụi hụi khắp các xó rừng tìm kẻ bỏ trốn. Kiên nhận định là thị chưa thể đi xa. Nước giăng trắng trời trắng đất, bốn phía phía nào cũng nước, chỉ có mọc cánh may ra mới thoát. Nhưng thị ở đâu có trời mới biết. Cả vùng rừng núi mênh mông, chỉ mong là thị chưa kịp làm mồi cho hà bá. Nghĩ đến hà bá Kiên mới nhớ Tuyết không biết bơi. Có lần ở trại, thị cho cá ăn, chả biết loạng quạng thế nào rơi tõm xuống ao, chẳng khác gì hòn đá rơi xuống nước, may Kiên kịp vớt lên, bằng không đã chẳng có cuộc bỏ trốn trời hành này.

Nhưng đấy không phải là lần duy nhất anh giật thị khỏi tay tử thần.

Tiếng kêu cứu yếu ớt lẫn trong tiếng mưa rừng làm Kiên giật bắn mình. Anh bươn bả chạy về phía dòng nước đang gào thét. Trước mắt anh, kẻ bỏ trốn đang bám với một cành cây khô chìa ra ven suối. Có lẽ thị bị trượt chân vì một khoảng đất nhão. Phía dưới thị là dòng nước sục sôi, lồng lộn như một quái vật khổng lồ đang há miệng chờ con mồi buông tay để nuốt chửng. Cái thời khắc định mệnh ấy chắc cũng không còn bao lâu nữa, bởi sức chịu đựng của thị sắp bị đẩy đến tận cùng giới hạn…

Thị đã nghĩ đến cái chết.

Đúng lúc đó, Kiên xuất hiện. Chỉ cần anh chìa tay ra, Tuyết sẽ được cứu sống. Một luồng suy nghĩ trong vô thức bỗng chạy qua người anh, ớn lạnh. Nếu Kiên nhắm mắt, coi như chưa từng thấy gì là kẻ đã mang nỗi đau đến cho gia đình anh sẽ phải trả giá. Không hề oan uổng.

Anh tần ngần.

"Em còn có một đứa con trên đời để hy vọng…". Một đứa con… Không thể để nó mất mẹ. Nỗi đau mất mát hiện về trong anh. Đau nhói. Kiên cúi xuống. Dứt khoát. Anh kéo thị lên bờ. Tất cả diễn ra chỉ trong chưa đầy một phút…

Trời vẫn mưa tầm tã…

*

Ngày về.

Thị trào nước mắt khi chờ mình bên ngoài cánh cửa trại giam là nụ cười toe toét và tiếng gọi mẹ cất lên từ cái miệng xinh xinh của đứa trẻ lên bốn. Đứa trẻ thị đã mang nặng đẻ đau, đã mang cho, đã bị giằng xé tâm can, và cũng vì nghe tin bà nó sẽ mang nó đi xa mà thị liều mạng bỏ trốn để được gặp, dù chỉ một lần.

Bây giờ thì thị đã ôm trọn trong tay vầng mặt trời bé con của mình.

Tất cả là nhờ Kiên hàng chục lần xuôi ngược thuyết phục với một chân lý giản dị: Tình mẫu tử là điều thiêng liêng nhất, cần nhất cho sự lớn lên của một con người…

"Em tặng lại cán bộ con búp bê, để làm kỷ niệm…" - Thị nói thế và quay đầu bước đi trong niềm hạnh phúc vỡ òa. Đến lúc ấy và mãi mãi sau này, thị sẽ không bao giờ biết cuộc đời của thị đã có lúc cắt ngang số phận của người quản giáo đang đứng nhìn theo thị, lòng nghẹn đắng.

Anh trở về phòng làm việc mà trong đầu cứ chập chờn câu hỏi: Nếu gặp lại Tuyết lần nữa, anh không biết mình có đủ can đảm và sự rộng lượng để tha thứ cho thị không?

Trên tay anh, con búp bê vẫn nở nụ cười thanh thản, tươi rói như không hề có chuyện gì xảy ra. Cũng phải thôi, búp bê có bao giờ biết khóc…

Truyện ngắn của Lê Thanh Tăng
Theo VNCA