VIDEO
Tin nóng
QUẢNG CÁO
LỊCH
LIÊN KẾT
LÝ LUẬN PHÊ BÌNH
ĐỌC "BƯỚC NẮNG" THƠ CỦA TÔ NGỌC THẠCH
Có lẽ do là bạn thuở thiếu thời của anh, lại cùng được cắp sách đến chung một mái trường thân yêu...ĐỌC "BƯỚC NẮNG"
THƠ CỦA TÔ NGỌC THẠCH
Trung Trung Đỉnh
Có lẽ do là bạn thuở thiếu thời của anh, lại cùng được cắp sách đến chung một mái trường thân yêu, chung thầy, chung bạn, cùng tắm chung một dòng sông Hoá và cùng hít thở chung một không gian đồng quê nghèo khó, yên ả, nên đọc thơ anh chợt thấy như gặp lại ký ức quê mình:
Những cơn nắng đành hanh
Những ngọn đèn dầu nhỏ nhẻ thay trăng
Những cơn rét chiều tía ha tía hất
Những buổi đong đêm bằng gầu tát nước
Mảnh buồm nâu gấp mép bầu trời...
(Sông Hoá)
Mấy câu thơ giản dị đã mở ra, bóc ra tầng tầng lớp lớp kỷ niệm về làng quê với dáng vẻ chân chất thân thương của người quê bình dị cần cù. Bất cứ ngôi làng Bắc bộ nào cũng có cho mình một dòng sông và với Tô Ngọc Thạch, sông Hoá là:
Dòng sông này chảy suốt đời tôi... (Sông Hoá)
Bây giờ đã ngoại ngũ tuần, từng bươn chải khắp mọi miền Tổ quốc, đã từng học tập công tác, nghiên cứu ở xa xứ nhiều năm, rồi lại trở về tắm nước sông quê mới thốt lên được câu thơ tưởng như hiển nhiên ấy:
Tôi lang thang theo con đò quê mẹ
Tìm được chìa khoá vàng mãi tận đáy đêm
(Sông Hoá)
Đáy đêm! Đáy của sự sống, đáy của số phận hay đáy của cuộc đời mà anh tìm kiếm? Câu thơ ngẫu hứng của người từng trải nặng lòng chợt như khơi gợi, chợt như nhắc nhở ta bình tĩnh, tỉnh táo trước sóng cả của dòng đời
Con đò nhỏ chòng chành ký ức
Mái chèo khua vẹt cả khoảng trời
(Đôi bờ sông Cấm)
Và: ...Mái chèo xé rách tháng năm
Giấc mơ địa đàng tít tắp cuối hoàng hôn...
(Bến Mơ)
Tôi đồ rằng có thời anh kỳ vọng vào giấc mơ địa đàng nhưng càng kỳ vọng Tô Ngọc Thạch càng nhận ra điều ấy thật xa vời. Mắc-Xim - Goorky nói: Ước mơ chắp cánh cho hiện thực. Và anh đã sớm nhận ra cái vườn địa đàng ấy không phải ở đâu xa, nó ở ngay trong khát vọng của anh, giấc mơ tuổi trẻ của anh, vậy thì nó cũng nằm ngay trong tầm tay anh. Nó lớn lên cùng sự đổi thay của quê mình.
Cây cầu Bính vắt ngang thành phố
Nối tình yêu năm tháng đợi chờ
Bên Thuỷ Nguyên nắng vun vàng khung cửa
Phía Hải Phòng mưa phủ ướt hồn thơ.
(Đôi bờ sông Cấm)
Mưa phủ ướt hồn thơ! Quê hương phủ ướt tâm hồn chàng thi sĩ. Xa làng xóm nghèo, con đò, cây đa, bến nước... cũng /xâu những khúc nhạc buồn.../ (Sẹo thời gian)
Nay giấc mơ địa đàng hiện hình trên những cây "Cầu vượt", như một niềm tự hào, nhưng tác giả của những câu thơ trên vẫn:
Gõ vào câu ca đồng nội...
(Phím thời gian)
Bây giờ tất cả đã là ký ức chất chứa đầy lòng, nhưng chính nó đã nâng bước người con trai xứ sở ra đi và trở về lúc nào cũng đau đáu:
Dòng sông Cấm cời lên bao nỗi nhớ
Đến khát khao cả tiếng tơ lòng
Tôi cứ ngỡ vùng ngoại ô viễn xứ
Những mơ màng hun hút cả triền sông...
(Đôi bờ sông Cấm)
Bước thêm vài “Bước nắng” nữa, ta lại thấy tác giả vui sướng hồn nhiên:
Tôi trở về sông Hoá
Nắng chín vàng chân đê
Hoa cỏ lau trắng loá
Níu bước chân bộn bề
(Đi giữa dòng xuân)
Rồi ngay lập tức ký ức lại dội về:
Tiếng gọi đò khê đặc màn đêm
(Một chiều đông)
Ký ức và thực tại, công việc và công việc, nỗi lòng con người truân chuyên cùng nghiệp chướng doanh nhân thời mở cửa, anh đã tự trào, tự nhủ, tự khuyên và cuối cùng là để tự biết mình bởi cuộc đời thương trường đôi khi bạc trắng lo âu làm ta khuấy đục ngầu ký ức!
Đời doanh nghiệp thuyền lênh đênh trên biển
Nước xanh ngằn ngặt một màu
Bụi thời gian bạc trắng lo âu
Hoàng hôn trầm ngâm đục ngầu ký ức...
(Gió thị trường)
Tập thơ “Bước nắng” được tác giả chia làm bốn phần. Phần 1: Sẹo thời gian; Phần 2: Lời ru xa xứ; Phần 3: Tổ khúc Xibia và phần 4 là: Những bài thơ phổ nhạc.
Tô Ngọc Thạch làm thơ sớm. Thơ anh nặng lòng nhưng không sa vào triết lý. Thơ anh khắc khoải với nỗi đời nhưng không sa vào than vãn bi quan...
Trong tập “Bước nắng” mới nhất của anh (Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành năm 2005) tôi thích nhất phần Sẹo thời gian bởi đọc bài nào tôi cũng lượm ra được những câu tâm đắc, tứ thơ "đẹp" với mình. Tôi gặp tôi thuở thiếu thời. Tôi gặp lại tôi bây giờ “đôi khi ta lắng nghe ta” và tôi như được đánh thức mỗi khi rờ lên vết sẹo thời gian và ngỡ ngàng thấy mình một thuở...
T.T.Đ
(Báo Văn nghệ 09/2005)
Các tin khác
-
Đọc tập thơ “Đi dọc thời gian” của nhà thơ Tô Ngọc Thạch
-
MỘT “CHỢ GỪNG” HIỆN LÊN TỪ CÕI SÂU TÂM TÌNH NGƯỜI VIẾT
-
ĐÔI BỜ SÔNG CẤM QUA LỜI BÌNH CỦA PHÚC NGUYÊN
-
TÔ NGỌC THẠCH “BIÊN BẢN THỜI GIAN” VỀ CHÂN DUNG - MỘT “NHÀ VĂN QUÊ TRẠNG”
-
CÙNG TÔ NGỌC THẠCH "TRÔI DẠT CÕI NGƯỜI"
-
BÀI THƠ "CHIÊM BAO" CỦA TÔ NGỌC THẠCH QUA LỜI BÌNH CỦA VŨ BÌNH LỤC
-
THƠ VỚT RA TỪ CHIẾC GẦU MÚC NƯỚC QUA LỜI BÌNH CỦA VŨ BÌNH LỤC
-
BÚT KÝ "TRÔI DẠT CÕI NGƯỜI" TẬP II CỦA TÔ NGỌC THẠCH
-
“CÔNG CHỨNG THỜI GIAN”-NHỮNG THI KHÚC TÂM TÌNH CỦA TÔ NGỌC THẠCH
-
ПРЕДИСЛОВИЕ - LỜI GIỚI THIỆU "nẮNG BẠCH DƯƠNG"